Waarom slimme bedrijven de wet voor zijn: zet nu al een VertrouwensPersoon in

Het nieuwe wetsvoorstel ‘Verplichtstelling vertrouwenspersoon ongewenst gedrag op de werkvloer’ kan werkgevers gaan verplichten om een vertrouwenspersoon aan te stellen, als het wetsvoorstel erdoor komt. Maar wat zegt de huidige wetgeving daar eigenlijk over? En waarom zou je wachten tot een wet je hiertoe verplicht? Slimme bedrijven pakken het anders aan: zij zien de waarde van een vertrouwenspersoon al voordat de wet dit verplicht.

Wat zegt de huidige wet?

In Nederland is het aanstellen van een vertrouwenspersoon op dit moment niet verplicht. Maar de wetgeving legt werkgevers wel al diverse verplichtingen op om een veilige werkomgeving te waarborgen.

Een paar belangrijke feiten:

Goed werkgeverschap (artikel 7:611 BW): Werkgevers moeten zich gedragen als een goed werkgever. Dit omvat het bieden van een werkomgeving waar werknemers zich veilig voelen.
Arbeidsomstandighedenwet (artikel 3 lid 2): Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het voorkomen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA), zoals (seksuele) intimidatie, agressie, pesten en discriminatie.
Grondwet (artikel 1): Discriminatie is verboden. Dit vraagt van werkgevers dat zij beleid voeren om dit te voorkomen.
Wet Huis voor Klokkenluiders: Bedrijven met meer dan 50 werknemers zijn verplicht een meldstructuur voor misstanden op te zetten. Dit sluit aan bij de rol van een vertrouwenspersoon.
Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E): Werkgevers moeten een inventarisatie maken van risico’s binnen hun organisatie, inclusief psychosociale arbeidsbelasting.

Hoewel er geen directe verplichting is tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon, kun je als werkgever flink in de problemen komen als je niet aan deze wettelijke kaders voldoet.

De risico’s van niets doen

Als werkgevers geen beleid voeren rondom ongewenst gedrag, kunnen ze het volgende verwachten:

Klachten bij de Arbeidsinspectie: Werknemers of de ondernemingsraad kunnen een klacht indienen. De inspectie kan een werkgever verplichten om beleid in te voeren en sancties opleggen.
Klachten bij het College voor de Rechten van de Mens: Als een werknemer zich gediscrimineerd voelt, kan hij een klacht indienen bij dit College.
Rechtszaken: Als een werknemer een rechter inschakelt vanwege bijvoorbeeld intimidatie of pesten, moet de werkgever aantonen dat hij voldoende heeft gedaan om dit gedrag te voorkomen. Zonder vertrouwenspersoon, protocol of klachtenregeling is de kans groot dat de rechter oordeelt dat er onvoldoende is gedaan.

Kortom: het aanstellen van een vertrouwenspersoon is misschien niet verplicht, maar het kan veel problemen en juridische aansprakelijkheid voorkomen.

“We all need people who will give us feedback that’s how we improve”

– Bill Gates –

Wat verandert er met het wetsvoorstel?

Hoewel het wetsvoorstel nog door de Eerste Kamer moet worden goedgekeurd, is de kans groot dat het binnenkort van kracht wordt. De Tweede Kamer stemde al in, met brede steun. Wachten tot je verplicht bent, betekent achter de feiten aanlopen en de waardevolle kans missen om te laten zien dat jouw bedrijf vooruitstrevend is.

Als de nieuwe wet er doorkomt, wordt het aanstellen van een vertrouwenspersoon wettelijk verplicht voor álle bedrijven, ongeacht hun omvang. De belangrijkste punten:

Elke werkgever moet een vertrouwenspersoon aanstellen, intern of extern.
De vertrouwenspersoon moet onafhankelijk kunnen werken en wordt beschermd tegen benadeling.
Werkgevers zijn verplicht hun werknemers goed te informeren over wie de vertrouwenspersoon is en hoe deze bereikbaar is.

Waarom wachten tot je verplicht bent?

Nu al profiteren van de voordelen van een vertrouwenspersoon? Dit levert je het volgende op:

Bescherming tegen klachten en rechtszaken: met een vertrouwenspersoon toon je aan dat je ongewenst gedrag actief wilt voorkomen.
Vertrouwen van medewerkers: medewerkers voelen zich gehoord en veilig. Dit versterkt de cultuur en loyaliteit binnen je bedrijf.
Je voldoet meteen aan de wettelijke kaders: alle punten van de eerder genoemde “Wat zegt de huidige wet?” ondervang je met een (extern) vertrouwenspersoon.
Proactieve voorbereiding op de wet: als het wetsvoorstel wordt aangenomen, is jouw bedrijf volledig in lijn met deze wetgeving.

Hoe pak je dit aan?

Een goede aanpak voor beleid rondom ongewenst gedrag bestaat uit:

Een gedragscode: Leg vast hoe medewerkers met elkaar om moeten gaan.
Een klachtenregeling: Zorg voor een protocol én een klachtencommissie.
Een vertrouwenspersoon: Kies bij voorkeur voor een externe vertrouwenspersoon vanwege onafhankelijkheid.
Integriteitsbeleid: Stel een meldstructuur en klokkenluidersregeling op.

Met deze aanpak weet iedereen binnen je organisatie wat er van hen verwacht wordt en waar ze terecht kunnen bij problemen.

Maak het verschil vandaag

De wet is in aantocht, maar waarom wachten tot je moet? Vooruitstrevende bedrijven nemen nú actie. Een vertrouwenspersoon is geen simpel vinkje op je lijst – maar een investering in de cultuur van je bedrijf. Het is een investering in een veilige, transparante en professionele werkcultuur. En die investering betaalt zich terug in tevreden medewerkers, minder verzuim, een sterke reputatie en minder juridische risico’s.

Is jouw bedrijf vooruitstrevend?
Neem contact met me op en ontdek hoe je proactief kunt inspelen op deze nieuwe ontwikkelingen. Samen zorgen we voor een veilige en vertrouwde werkomgeving waar iedereen zich thuis voelt.